Cumhuriyet Bir Erdemdir...

Geçen sene bu blogu açma kararı verdiğimde 29 Ekim gecesiydi. Blogu açıp, tasarıma karar verdikten sonraki soru ilk yazımın ne olması gerektiği idi. Tesadüfen çok anlamlı bir günde bu kararı almamın sonucunda saat geç de olsa yazıyı Cumhuriyet üzerine yazma kararı almıştım:

“Cumhuriyet, bir fikirdir ve bu fikir, erişilmesi gereken bir olgunluğa ve medenîliğe ihtiyaç duyar. Bu olgunluk, irâdî bir doygunluktur. Ahlâkî bir kemâlâttır... Bu fikir ancak Özgür İnsanların erişebildiği bir ruh hâlidir!”

Bir sene sonra belki de bunu biraz açmakta fayda görüyorum. Cumhuriyet aynı zamanda bir erdemdir ve sadece erdemli insanların erişebileceği bir ruh halidir.

Mesela sizden sadece sevgi bekleyen savunmasız sokak hayvanlarına işkence yapanlar bu erdeme sahip değildir. Bu zevâtın insanlık statüsünde olduğu dahi tartışmalıdır. Sadece hukuken insan statüsündedirler. Bu kişilere Cumhuriyet de hukuk da fazladır.

Genç kızları iş görüşmesi diye otel odalarına çağıranlar sonra onları 20nci kattan atanlar da aynı durumdadır benim düşüncemde. Bunu yapanlar büyük ihtimalle tâlimlerini çocukken hayvanlar üzerinde yapmışlardı. İşte bu yüzden bu iki konu da ehemmiyeti büyük mevzulardandır.

Sihrini fiziksel şiddet olarak göstermeyen madrabazlar da vardır. Mesela çalışanlarının maaşını vaktinde ödemek yerine vadeli hesapta bekletenler, insanlar erirken paranın nasıl çoğaldığını hayranlıkla izlemektedir. Bizim Cumhuriyetimizde böyle dalaverelere lüzum ve yer isnad edilmemiştir. Belki başka Cumhuriyetlerde olabilir.

Mesela kendini dev aynasında göstermek için yalan söylemeyi âdet haline getirmiş, kendine dahi tiyatro oynayarak bulunduğu ortamlarda sivrilen ve çevresindeki zayıf karakterli kişiler sayesinde elde ettiği makamı kaybetmemek için önüne çıkabilecek yüksek karakterli insanları ortadan kaldırma hakkını kendinde görmek de bir Cumhuriyet insanının özelliği değildir. Kendileri gerçek dünya yerine sihir aleminde yaşarken, bu nevi zevâtın Cumhuriyeti ağzına sakız yapması üzücü bir durumdur.

Ancak tüm bunlar Cumhuriyetimizin şânından bir şey alıp götürmeye de kâdir değlidir. Bilakis değerini arttırır. Çünkü Cumhuriyet bir erdemdir ve sadece erdemli insanların erişebileceği bir ruh halidir.

Yaşasın Cumhuriyet!

(Sanatsal çalışmalar: Cihan Engin digital Art)