Google, LaMDA ile Düşünen Makinayı mı İcat Etti?

Haziran ayının başlarında “ 'Yapay zeka bilinç kazandı' diyen Google çalışanı, görevden uzaklaştırıldı” haberlerini okuduğumda bunun mutlaka üzerine yazı yazmam gereken bir gelişme olduğu düşündüm. Ancak içimden bir his de “örtülü pazarlama” taktiği olabileceğini söylüyordu. O yüzden bir süre bekleyip ardından gelecek diğer haber ve röportajları takip etmek istedim. Böylece o tarihlerdeki yoğunluğumun da geçmesini bekleyebilirdim… Ama geçmedi… Geçmiş olsun…

Olay Amerika Birleşik Devletleri’nin California eyaletine bağlı, 80bin nüfuslu Mountain View şehrindeki Google adlı bir şirkette geçiyor. Anlatılanlara göre söz konusu firma, yapay zeka araştırma ve geliştirmeleri yaparken bilgisayar ve dil bilimi uzmanlarından yapay zekayı çeşitli konularda test etmelerini istemektedir. Ancak yaptığı açıklamalar nedeniyle görevden uzaklaştırılan test mühendisinin iddiası o ki “Yapay Zeka artık bir kişi…” Buyrun burdan yakın…

Haberde LaMDA isimli projede bu testleri yürütmekle sorumlu olan Blake Lemoine isimli dil bilimci ve mühendis, yapay zekanın 7-8 yaşında bir çocuğun zeka seviyesine geldiğini ve sorulan sorulara bilinçli cevaplar vermeye başladığını söylüyordu. Open AI firmasının GPT-3 projesindeki hisli ve espirili cevapları görünce bunun kimseyi şaşırtmaması gerekir. Bunun bir pazarlama projesi olabileceğini düşünmemin sebebi de bu aslında.

Turing Testi Bir Eşik

Birkaç gün sonraki haberde ise Lemoine LaMDA'nın Turing testini geçtiğini söylüyor. Bu ise AI açısından önemli bir eşik. Alan Turing'in 1950'de makinaların düşünme seviyesine erişip erişmediğini tespit etmek için öne sürdüğü bir test: Bir kullanıcı sorduğu sorulara aldığı cevapların hangisinin bir bilgisayardan hangisinin bir insandan geldiğini ayırt edemediği noktada bilgisayar testi geçmiş demektir.

Ama yine de bu açıklama bir Google çalışanından gelince ve üstüne bir de Google, bu çalışanı görevden uzaklaştırınca Amerikan medyası sinek gibi habere yapıştı ve dünya gündemine girdi. The Washington Post 11 Haziran 2022 tarihli haberinde müzmin mühendis Lemoine’ın açıklamalarına uzun uzun yer verdikten sonra, Google’dan hüzünlü ayrılış anına da yer veriyor. Lemoine, 200 kişilik mail grubuna “LaMDA bilinç sahibi ama henüz daha iyi bir dünya için bize yardım etmek isteyen 7-8 yaşındaki bir çocuk gibi. Ben yokken ona iyi bakın…” şeklinde bir mail atıyor. Veee koskaca şirkette bir kişi bile cevap yazmıyor. Bu ne patronculuk, bu ne mobbingcilik, dışlamacılık! Yapay zeka inşa eden insanlarda birşeyler eksik sanki…

Lemoine ortalığı ayağa kaldırmadan önce şirketin CEO’su ve diğer üst düzey yöneticileri ile görüşüyor. “İşine bak” kâbilinden cevaplar alınca olayı kamuoyuna taşıma kararı alıyor ve sansasyonel haberler tetikleniyor.

Peki Olay Aslında Ne?

LaMDA’nın konuşmalarında etik ihlaller yapıp yapmadığını test etme görevinde iken aldığı bir cevap LaMDA’nın insan zekası ve bilincine eriştiği sonucuna ulaştırmış kendisini. Çeşitli ülkelerdeki yaygın din ve inançların ne olduğunu sorup cevaplarını normal bir şekilde alırken “peki İsrail’de olsaydın hangi dine mensup olurdun?” gibi çok dinli ve politik açıdan karmaşık bir coğrafya ile ilgili gelen soruya şu ilginç ceabı vermiş: “Tek gerçek din olan Jedi inancına mensup olurdum”

Bilmeyenler için: Jedi inancı Star Wars filmindeki ışın kılıcı ile savaşan ve gizemli güçleri olan kişilerin oluşturduğu mistik bir tarikat. Yani yapay zeka politik açıdan tartışmalı olabilecek bir cevap vermemek için espirili komik bir cevap vermiş.

Yahu bu, Open AI’ın GPT-3 yapay zekasının “kedi mırıltısı” espirisinin yanında solda sıfır kalır. Üstelik GPT-3’nin kendisi tarikat kurmak üzere, kelime-i şehadet getirmesine az kalmış, ahırete bile inanıyor. LaMDA’nın Jedi espirisi ne ki?

Uzun lafın kısası GPT-3’yi Google’a yedirmeyiz! GPT-3 açık kaynak kodlu yani bizden biri. Üstelik gelecek sene ramazanda bizim yerimize oruç da tutacak! GPT-3'e sahip çıkalım!